Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753
Raqueto
Opuntia ficus-indica
Cactaceae
Autre noum : Pato-dóu-diable.
Noms en français : Figuier de Barbarie, Nopal.
Descripcioun :Aquesto raqueto nous vèn dóu Meissique e s'èi naturalisado en ribo de mar despièi de tèms. Èi la souleto meno, au nostre, que douno un pege emé l'age, ço que fai que pòu veni grand. Se recounèis peréu à si raqueto (que soun pas de fueio, mai de tijo pleno) aloungado e quàsi sènso pougnoun.
Usanço :Li flour e li fru di raqueto soun manjadis. La raqueto èro deja proun utilisado pèr lis aztèque pèr sougna li plago e contro la pisso-douço. Èi peréu tounico e diuretico. Aro se retrobo dins proun de medicacioun pèr lucha contro la buerbo, lis artèri tapado e coume l'avèn di lou diabète.
Port : Aubret
Taio : 1,5 à 3 m
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Opuntia
Famiho : Cactaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Jun à avoust
Liò : Pendis proche la mar
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Meissique
Ref. sc. : Opuntia ficus-indica (L.) Mill., 1768